W naszym przedszkolu odbywa się gimnastyka buzi i języka czyli zabawne sposoby na usprawnianie narządów mowy. Dzieci, których narządy nie są odpowiednio sprawne często zastępują głoski trudne do wymówienia łatwiejszymi. Dlatego tak ważną rolę w procesie wspierania rozwoju mowy u dziecka pełnią ćwiczenia artykulacyjne. Dzieci mają naturalną skłonność do wielokrotnego powtarzania ulubionych zabaw. Jeśli więc potraktujemy ćwiczenie jako zabawę, będzie ono dla dziecka czystą przyjemnością. Na początku należy wykonywać ćwiczenia z dzieckiem przed lustrem, kiedy potrafi już wykonać je bez kontroli, można wykorzystywać każdą nadarzająca się okazję: spacer do parku, jazdę samochodem czy drogę do przedszkola.
Poniżej zamieszczam kilka przykładów ćwiczeń z dzieckiem.
ĆWICZENIA USPRAWNIAJĄCE JĘZYK
- Dotykanie językiem do nosa, do brody, w stronę ucha lewego i prawego
- Oblizywanie dolnej i górnej wargi przy ustach szeroko otwartych / krążenie językiem/
- Wysuwanie języka w przód i cofanie w głąb jamy ustnej
- Kląskanie językiem
- Dotykanie czubkiem języka na zmianę do górnych i dolnych zębów, przy maksymalnym otwarciu ust / żuchwa opuszczona/
- Język wysunięty w kształcie grota wykonuje poziome ruchy wahadłowe od jednego do drugiego kącika ust
- Rurka – wargi ściągnięte i zaokrąglone unoszą boki języka
- Język lekko wysunięty opiera się na wardze dolnej i przyjmuje na przemian kształt „łopaty” i „grota”
- Ruchy koliste języka w prawo i w lewo na zewnątrz jamy ustnej
- Oblizywanie zębów po wewnętrznej i zewnętrznej powierzchni dziąseł pod wargami. Usta zamknięte
ĆWICZENIA USPRAWNIAJĄCE WARGI
- Ściąganie i rozciąganie warg w pozycji maksymalnie oddalonej
- Dmuchanie do butelki z wodą
- Gwizdanie („wołanie psa”)
- Zakładanie górnej wargi na dolną i dolnej na górną
- Oblizywanie warg przy otwartych ustach („lizanie lodów”)
- Zaciskanie warg
- Naśladowanie „motoru” - parskanie
- Układanie warg w koło – zęby widoczne i zamknięte
- Zakładanie górnej wargi na dolną i odwrotnie („małpie miny”)
- Przesuwanie na boki zamkniętych warg
- Rozciąganie warg (zęby widoczne) i ich ściąganie (ryjek)
- „Poruszanie pyszczkiem ryby”- usta zaokrąglone, kąciki ściągnięte, w tej pozycji poruszamy wargami (opuszczamy i unosimy żuchwę)
- Dmuchanie na świeczkę, papier, watę – wargi ułożone w wąski lejek (jak do głoski U) lub w szeroki (jak do głoski SZ) lub jak przy wymowie głoski F (górne siekacze dotykają lekko dolnej wargi i są widoczne)
ĆWICZENIA USPRAWNIAJĄCE PODNIEBIENIE MIĘKKIE
- ziewanie z opuszczoną nisko dolną szczęką
- kaszel z wysuniętym na zewnątrz językiem
- płukanie gardła ciepłą wodą tzw. gulgotanie
- chrapanie na wdechu i wydechu, chrząkanie, chuchanie
- „Przeciąg”-wciaganie powietrza nosem i wypuszczanie buzią
- przenoszenie za pomocą słomki - wciągając powietrze - małych skrawków papieru - z kartki na kartkę lub chrupków kukurydzianych z pudełka do pudełka
- picie gęstych soków ,przez cienką słomkę
- Nabieranie powietrza nosem i zatrzymanie w jamie ustnej. Policzki nadęte. Początkowo nadymać policzki z zatkanym nosem, a następnie próbować połykać powietrze.
ĆWICZENIA USPRAWNIAJĄCE POLICZKI
- Nadymanie policzków – „ gruby miś”
- Wciąganie policzków – „ chudy miś”
- Naprzemiennie „ gruby miś” – „ chudy miś”
- Nabieranie powietrza w usta i zatrzymanie w jamie ustnej, krążenie tym powietrzem, powolne wypuszczanie powietrza
- Nabieranie powietrza w usta, przesuwanie powietrza z jednego policzka do drugiego na zmianę
